Khép lại chu kỳ thành công rực rỡ với 3 chức vô địch Champions League liên tiếp, Real Madrid lâm vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng với nguyên nhân chính là đội hình thiếu sức sống. Federico Valverde, Chú chim nhỏ đến từ Uruguay đã phần nào giải quyết vấn đề đó để chấn hưng đội bóng Hoàng gia.
Siêu cúp Tây Ban Nha diễn ra như một trò hề tại Saudi Arabia, với 4 đội tham dự. Real Madrid có vé nhờ vị trí thứ ba tại La Liga 2018/19. Nhưng với sự kiêu hùng của đội bóng Hoàng gia, mọi trận đấu kể cả giao hữu đều có ý nghĩa chứ đừng nói đến một chiếc cúp.
Hơn nữa, Los Blancos đang săn lùng danh hiệu đầu tiên trong triều đại thứ hai của HLV Zinedine Zidane. Một cách để dựng lại niềm tin đã sụp đổ chóng vánh trong nửa năm. Và một lý do khác, chiến thắng trước cừu thù lân cận Atletico Madrid luôn đem đến khoái cảm diệu kỳ cho những madridista, huống hồ là một trận chung kết.
Thực tế, trận đấu diễn ra mà không có bàn thắng nào được ghi. 5 phút trước khi hết giờ, hai đội đã nghĩ đến việc phân định thắng thua bằng loạt đá luân lưu, Alvaro Morata bất thần tăng tốc. Tiền đạo người Tây Ban Nha băng lên sau đường chọc khe sắc lẹm của Saul, xuất phát từ một pha phản công đặc sản của Simeone, phòng tuyến cuối cùng của đội bóng Hoàng gia bị xuyên thủng. Trước mắt Morata chỉ còn thủ thành Thibaut Courtois.
Nhưng chân sút trưởng thành từ chính lò La Fabrica của Real Madrid đã không có cơ hội kết liễu đội bóng cũ. Bằng một cú tắc bóng đúng kiểu tiều phu đốn củi, Federico Valverde, tiền vệ trẻ của đội bóng Hoàng gia hạ đo ván đối phương theo nghĩa đen, và thản nhiên nhận lấy chiếc thẻ đỏ từ trọng tài.
Ở tuổi 21, trong mùa giải thứ hai khoác áo đội một Real, Valverde không thèm đếm xỉa đến việc xây dựng hình ảnh lung linh cho bản thân. Thứ duy nhất tồn tại trong trí óc tiền vệ người Uruguay là cứu đội nhà thoát thua, đồng nghĩa nuôi hy vọng chiến thắng. Do đó, anh quyết định thực hiện cú tắc bóng từ phía sau không chút suy tư. Sau trận đấu, Diego Simeone đến bên vỗ nhẹ vào đầu Valverde. Loạt luân lưu đã đến và Real Madrid giành chiến thắng.
“Đó là thời khắc quan trọng nhất của trận đấu”, HLV Atletico Madrid bình luận về tình huống Morata bị phạm lỗi. “Tôi đã nói với cậu ấy rằng bất cứ ai cũng thực hiện điều tương tự ở vị trí của cậu ấy. Tôi nghĩ việc trao cho Valverde danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất trận là hoàn toàn ý nghĩa, vì Valverde đã thắng cả trận đấu với pha xử lý đó”.
Từng là đồng đội rồi làm HLV không ít cầu thủ xuất sắc bậc nhất của bóng đá Uruguay, Simeone hiểu rõ tinh thần Charrua hơn cả. Diễn giải một chút về tinh thần Charrua, cái tên này xuất phát từ bộ lạc bản địa ở Uruguay. Qua thời gian, tinh thần Charrua trở thành biểu trưng cho lòng tự tôn và sự gắn kết dân tộc của quốc gia bé nhỏ ở lục địa Nam Mỹ này.
Cần nhấn mạnh, Uruguay nhỏ bé cả về địa lý lẫn dân số nên dễ dàng bị các thế lực ngoại bang chèn ép. Do đó, tinh thần Charrua chính là ý thức hệ thiêng liêng và xuyên suốt để thúc đẩy đức hy sinh quên mình, sự táo bạo, mạnh mẽ và không bao giờ chấp nhận buông xuôi trong mọi hoàn cảnh, bất chấp đương đầu với cường địch.
Trong bóng đá, địa hạt quốc gia Uruguay thành công vang dội trong suốt lịch sử, tinh thần Charrua được thể hiện rõ nét qua những ngôi sao sân cỏ. Vài năm trở lại đây có thể kể đến Luis Suarez hay Diego Godin, những cầu thủ bên cạnh tài năng là sự tinh quá, niềm tin tuyệt đối vào bản thân và sự quyết tâm mãnh liệt. Đó chính là đặc tính của bóng đá Uruguay và tiếp nối Suarez hay Godin chính là Valverde.
Thế nên, chẳng có gì bất ngờ khi sau pha đốn ngã Morata, tiền vệ của Real Madrid thản nhiên đón nhận chiếc thẻ đỏ từ trọng tài đồng thời sẵn sàng đương đầu với những cầu thủ đối phương đang nổi khùng và chực lao vào ăn tươi nuốt sống anh.
Casemiro-Modric-Kroos chính là công thức vàng ở hàng tiền vệ của Zidane, qua đó tạo nên chiến tích vô tiền khoáng hậu 3 lần vô địch Champions League liên tiếp cùng Real Madrid. Từng nhân vật này không chỉ xuất sắc nhất thế giới ở vị trí họ thi đấu mà còn bổ sung một cách hài hòa cho nhau, tương tự bộ ba Busquets-Xavi-Iniesta lẫy lừng của Barca.
Vì vậy, không ai dám nghĩ sẽ xuất hiện một cầu thủ đủ khả năng chen chân vào tam hùng trung tuyến của đội bóng Hoàng gia. Thế nhưng, Valverde đã làm được. Tiền vệ gốc Montevideo không chỉ sánh vai với Casemiro, Modric và Kroos mà còn buộc Zidane phải thay đổi sơ đồ chiến thuật.
Thực tế, Valverde sở hữu phẩm chất không nhiều ngôi sao Real Madrid sở hữu: tốc độ. Đó là thứ khiến anh ngay lập tức trở nên khác biệt với các cầu thủ cạnh tranh vị trí ở hàng tiền vệ đội bóng Hoàng gia.
Vì vậy, khi lần đầu xuất hiện trong màu áo trắng vĩ đại, dưới thời HLV Julen Lopetegui, và vẫn còn đầy vết tàn nhang di chứng của tuổi dậy thì trên mặt, Valverde đã trở thành cái tên đáng chú ý nhất của nhà vô địch châu Âu không Ronaldo. Sau 3 chức vô địch châu Âu liên tiếp, Real Madrid trở nên già cỗi và thiếu sức sống, Valverde gần như là gương mặt duy nhất mang đến nguồn năng lượng và thể hiện được niềm khát khao.
Chỉ vài tháng trước thời điểm ra mắt Real Madrid, một trong những ông thầy cũ của Valverde tỏ ra bi quan cho tương lai của anh tại Santiago Bernabeu. “Cậu ấy sẽ không được ra sân đâu”, Clarence Seedorf thẳng thắng. Chính huyền thoại người Hà Lan đã dẫn dắt Valverde trong thời gian cầu thủ này khoác áo Deportivo theo dạng cho mượn từ Madrid.
“Nếu may mắn, cậu ấy sẽ đến một đội bóng như Porto để trưởng thành. Và nếu không làm tốt, người khác sẽ thế chỗ cậu ấy”, Seedorf nhấn mạnh. Ông chắc chắn có lý. Trong hai năm lưỡi nhiệm kỳ đầu tiên Zidane dẫn dắt Real Madrid, chỉ có 3 cầu thủ trưởng thành từ La Fabrica được ra mắt câu lạc bộ. Một trong số đó là Luca, con trai Zizou.
Achraf Hakimi cũng là người duy nhất trong ba người xuất hiện nhiều hơn một lần ở giải đấu vào thời điểm đó. Do đó, đòi hỏi đặt ra rất cao đối với Valverde. Nhưng, may mắn thay cho tiền vệ người Uruguay, anh ta có sở trường để được chú ý.
Sergio Reguilón ca ngợi: “Khi tôi thấy anh ấy đến với đội, anh ấy có điều gì đó khác biệt so với phần còn lại. Cách anh ấy bước đi và tính cách của anh ấy cho thấy những điều rất tích cực. Tôi đã nói với anh ấy rằng, đối với tôi, anh ấy sẽ là Toni Kroos tiếp theo”.
Có lẽ đó không phải là nỗi ám ảnh về việc sở hữu và chuyền bóng chính xác, mà thứ Reguilón nhìn thấy ở đồng đội của mình là sự bền bỉ, kiên định của người Đức, bất chấp phải tồn tại trong môi trường áp lực khủng khiếp nhất của bóng đá thế giới.
Lopetegui, người trao cơ hội cho Valverde ra mắt đội một Real Madrid vào tháng 10/2018, bị sa thải vào cuối tháng đó, sau thảm bại 1-5 trước Barcelona. Santiago Solari, người biết rất rõ Valverde, kế nhiệm. Chỉ vài ngày sau sinh nhật tuổi 18, tiền vệ người Uruguay đã chuyển từ Penarol đến Bernabeu. Không hẳn! Valverde phải chinh chiến trên mặt cỏ Alfredo Di Stefano trước, đó là sân nhà của Real Castilla, đội B của Real Madrid. Chính tại đây, tiền vệ này gặp gỡ Solari.
Mùa 2016/17 tại Castilla, Valverde là đồng đội của Reguilón, Achraf và Martin Odegaard. Phong độ của cầu thủ người Uruguay đủ ấn tượng để được triệu tập vào ĐT U20 Uruguay tham dự U20 World Cup tổ chức tại Hàn Quốc, nơi anh giành Quả bóng bạc, phần thưởng cho cầu thủ xuất sắc thứ hai tại giải. Người giành Quả bóng vàng là Dominic Solanke, thủ quân ĐT U20 Anh đã vô địch.
Thời điểm đó, cánh cửa lên đội một của Real Madrid vẫn bị Zidane khép kín, vì vậy không lý gì Valverde lại chấp nhận giẫm chân tại chỗ ở Castilla thêm một mùa nữa. Một năm khoác áo Deportivo là trải nghiệm quý báu để tiền vệ người Uruguay trưởng thành hơn. Trong đó, một trong những bài học giá trị nhất là khả năng tự phục hồi, khi Deportivo thay tướng tới 3 lần và vẫn rớt hạng.
Chưa đầy một tháng từ thời điểm mùa giải 2017/18 khởi tranh tại Riazor, thậm chí chưa có trận ra mắt Deportivo, Valverde đã được triệu tập vào ĐTQG Uruguay. Mang áo số 4 của Celeste, cầu thủ 19 tuổi này xé lưới khung thành đội bóng Paraguay từ cự ly 25m, trong trận đấu then chốt tại vòng loại World Cup.
“Những người nói rằng cậu ấy chưa sẵn sàng là vì chẳng biết gì về cậu ấy”, Oscar Tabarez, HLV trưởng ĐT Uruguay tự mãn tuyên bố trong phòng họp báo sau trận. “Valverde là một hiện tượng”, Luis Suarez, ngôi sao sáng nhất của bóng đá Uruguay nói thêm.
Tiền đạo của Barcelona lập cú đúp trong chuyến viếng thăm Camp Nou của Deportivo vào tháng 12, khi Valverde vào sân từ băng ghế dự bị trong 30 phút cuối cùng. Sau khởi đầu ấn tượng tại Riazor, tài năng trẻ người Uruguay sa sút ở giai đoạn 2 của mùa giải, do chấn thương và phong độ thất thường. Nhưng không vi vậy mà HLV Seedorf bỉ bai Valverde.
“Kể từ khi ông ấy đến, ông ấy luôn đối xử rất tốt với tôi”, Valverde chia sẻ về huyền thoại người Hà Lan. “Ông ấy hỗ trợ tôi trong mọi việc và trong thời gian tôi bị chấn thương, ông ấy dành cho tôi những lời khuyên mỗi sáng”.
Có lẽ Seedorf cũng đưa ra lời khuyên cho Valverde để đứng dậy sau cú sốc không được triệu tập tham dự World Cup. Giống như cựu danh thủ người Hà Lan từ bị Marco van Basten bỏ qua tại World Cup 2006, Valverde không được Tabarez đưa vào danh sách cuối cùng để đến Nga vào mùa Hè 2018. “Tôi cảm thấy buồn nhưng tôi tự hào về những đồng đội của tôi, những người sẽ bảo vệ sắc áo Celeste”, Valverde chia sẻ trên mạng xã hội sau khi nhận quyết định.
Đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ĐT Uruguay dự World Cup 2018, rốt cuộc Valverde vắng mặt trong chuyến bay. Và như một định mệnh, Uruguay bị loại ở tứ kết bởi ĐT Pháp vì sự rụt rè và thiếu năng lượng, những phẩm chất Valverde có thừa.
Trở lại với Real Madrid của Solari, đối mặt với tình trạng thiếu động lực của đội bóng, vị chiến lược gia này quyết định cải tổ nhân sự, và những cầu thủ trẻ đầy nhiệt huyết như Valverde hay Reguilon được hưởng lợi. Mặc dù vậy, cựu cầu thủ người Argentina cũng sớm chịu chung số phận như người tiền nhiệm Lopetegui vì thất bại trước Barca và Ajax.
Trong bối cảnh rối ren đó, Zidane tái xuất để cấy lại niềm tin và hy vọng. Như trước đó, vị chiến lược gia người Pháp không quá chào đón những tài năng trẻ. Reguilon đã chơi cực kỳ ấn tượng từ khi được đôn lên đội một vẫn sớm bị đẩy sang Sevilla theo dạng cho mượn ở Sevilla và hiện tại là Tottenham. Thay vào đó là Ferland Mendy, một phần của cuộc mua sắm rầm rộ trị giá 300 triệu euro của Zizou. Tuy nhiên, Valverde là ngoại lệ. “Ông ấy nói với tôi rằng ông ấy thích xem tôi thi đấu”, tiền vệ người Uruguay tiết lộ.
Bên cạnh khả năng dọn dẹp của Casemiro, máy đếm nhịp Kroos và sự khéo léo tinh tế của Modric, Valverde đem đến cho tuyến giữa Real Madrid phẩm chất có thể xem là sự cân bằng hoàn hảo. “Công việc của tôi là chạy cho đến khi không thể chạy được nữa”, tiền vệ người Uruguay tự thuật. Sự cơ động chính là phẩm chất được đề cập ở đây. Không phải ngẫu nhiên Valverde được đặt cho biệt danh là El Pajarito – Chú chim nhỏ.
Với sự hiện diện của tiền vệ 21 tuổi này, Zidane chuyển sang sơ đồ 4-4-2, Valverde hiện diện bên cánh phải và lao vào mọi khoảng trống lộ ra. Kể từ khi Cristiano Ronaldo chuyển đến Juventus và Gareth Bale thu mình trong vỏ bọc đam mê golf, Real Madrid trở nên khô hạn bàn thắng, vì thiếu cường độ áp lực cho khung thành đối phương.
“HLV nói với tôi rằng hãy lao vào vòng cấm đối phương bất cứ lúc nào chúng tôi có bóng”, Valverde tiết lộ. “Ông ấy luôn nói với tôi về việc dồn ép đối phương. Ông ấy muốn tôi tăng sức sống, sức tấn công vì tôi có đủ khả năng thể chất để làm điều đó, để xuyên phá giữa các tuyến và tiến về phía trước. Không chỉ hỗ trợ tiền đạo ghi bàn. Chúng tôi phải trợ giúp từ hàng tiền vệ, hàng hậu vệ để Real Madrid chiến thắng”.
Và chính Zidane đã từng tuyên bố vào tháng 11/2020: “Valverde cũng cần thiết như Casemiro”, sự thừa nhận lớn nhất cho tiền vệ trẻ người Uruguay.
Nội dung: Đặng Xá
Đồ họa: Châu Minh